H πορεία υλοποίησης του Προγράμματος Ήπειρος 2021-2027 εξετάστηκε στη σημερινή 4η Συνεδρίαση της Επιτροπής Παρακολούθησης που πραγματοποιήθηκε στα Ιωάννινα.
Η εξέλιξη του Προγράμματος, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοινώθηκαν, είναι σε πολύ καλό επίπεδο, καθώς η ενεργοποίησή του βρίσκεται σήμερα στο 55,2% και έχουν ενταχθεί 122 έργα (ποσοστό 44,6%) . Στο ΕΤΠΑ το ποσοστό των ενταγμένων έργων ανέρχεται στο 40,5% και στο ΕΚΤ στο 56,3%
Στην Εισαγωγική του τοποθέτηση ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Περιφερειάρχης Ηπείρου κ. Αλέξανδρος Καχριμάνης, αναφέρθηκε στο διπλασιασμό των πόρων, σε σχέση με το προηγούμενο Πρόγραμμα, τους τομείς στους οποίους δίνεται μεγαλύτερο βάρος, ενώ ζήτησε από όλους τους φορείς και την Αυτοδιοίκηση να τρέξουν πιο γρήγορα, ώστε να ωριμάσουν τα έργα και να ανταποκριθούν έτσι με αποτελεσματικότητα στις Προσκλήσεις της Διαχειριστικής Αρχής.
«Είναι ευθύνη μας να υλοποιήσουμε αποτελεσματικά το Πρόγραμμα και να απορροφήσουμε κάθε ευρώ που έρχεται στην Ήπειρο», τόνισε.
Αναλύοντας στους τομείς που κυρίως εστιάζει το τρέχον Πρόγραμμα, μεταξύ άλλων, ανέφερε:
« Στην καινοτομία και στην επιχειρηματικότητα
Επανασυγκροτήσαμε το Περιφερειακό Συμβούλιο Έρευνας και Καινοτομίας στην Ήπειρο, στο οποίο προεδρεύει η Πρύτανης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και το οποίο ξεκίνησε δυναμικά τις εργασίες του.
Συστήσαμε, υπογράφοντας Μνημόνιο Συνεργασίας, ένα μηχανισμό υποστήριξης του οικοσυστήματος έρευνας και καινοτομίας στην Περιφέρεια, με την συνεργασία του Πανεπιστημίου, του δικτύου Praxis του ΙΤΕ και το ΙΤΕ
Μέσω του ΕΦΕΠΑΕ, τον οποίο έχουμε ήδη ορίσει ως Ενδιάμεσο Φορέα για να διαχειριστεί τις δράσεις κρατικών ενισχύσεων του Προγράμματος, χρηματοδοτούμε δράσεις για την καινοτομία και για την ενίσχυση των συνεργασιών μεταξύ ερευνητικού τομέα και επιχειρήσεων, δράσεις επιχειρηματικότητας και δράσεις απασχόλησης ανθρώπινου δυναμικού. Προδημοσιεύσαμε σχετική Πρόσκληση «ΕΡΕΥΝΩ ΣΤΗΝ ΗΠΕΙΡΟ», ενώ ετοιμάζονται 2 σημαντικές προσκλήσεις που αφορούν η 1η την Ενίσχυση υφιστάμενων ΜΜΕ για την ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών στους τομείς προτεραιότητας της περιφερειακής διάστασης της Εθνικής Στρατηγικής για την έξυπνη εξειδίκευση και η 2η την Υποστήριξη της νεοφυούς επιχειρηματικότητας στην Ήπειρο. Υπάρχει ένα σημαντικό οικοσύστημα καινοτομίας στην Ήπειρο και θέλουμε να το ενισχύσουμε
θα εκπληρώσουμε την υποχρέωση του Κανονισμού για κάλυψη όλων των οικισμών Γ προτεραιότητας, με την χρηματοδότηση του ενός εναπομείναντος οικισμού στο Καναλάκι
ολοκληρώνουμε την παράκαμψη Νικόπολης, συμβάλλοντας στην ενοποίηση του αρχαιολογικού χώρου
θα συνεχίσουμε το Πρόγραμμα για τους άνεργους πτυχιούχους. Προδημοσιεύσαμε σχετική Πρόσκληση «ΑΠΑΣΧΟΛΩ ΣΤΗΝ ΗΠΕΙΡΟ»
χρηματοδοτούμε την βιώσιμη αστική ανάπτυξη και στους 4 αστικούς Δήμους της Περιφέρειας.
Συνεχίζουμε την χρηματοδότηση της ΟΧΕ των αρχαίων θεάτρων επεκτείνοντας την στην ορεινή περιοχή των Τζουμέρκων, της Κόνιτσας και του Σουλίου αναδεικνύοντας τα τοπικά προϊόντα, τον εναλλακτικό, ιαματικό και ιστορικό τουρισμό
Προχωρούμε στην ένταξη δύο σημαντικών έργων που αφορούν την προμήθεια 35 ασθενοφόρων για το ΕΚΑΒ και τα κέντρα υγείας, ενώ εκδώσαμε μια πρόσκληση προς του Φορείς της Υγείας με 12 εκατ. €. Η υγεία είναι για εμάς πρώτη προτεραιότητα.
Ενισχύουμε την εκπαίδευση προετοιμάζοντας Προσκλήσεις που αφορούν όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, από το νηπιαγωγείο έως το Πανεπιστήμιο και οι οποίες υπερβαίνουν τα 20 εκατ €.
Επιχειρηματικότητα- Καινοτομία – Υγεία – Εκπαίδευση – ΟΧΕ και ΒΑΑ μαζί με ένα μεγάλο δίκτυο κοινωνικών υποδομών που χρηματοδοτεί το ΕΚΤ είναι οι μεγάλες προτεραιότητες αυτής της προγραμματικής περιόδου».
Η ενημέρωση της Προισταμένης Ε.Υ.Δ.
Αναλυτικά στοιχεία για την πορεία υλοποίησης του Προγράμματος, αλλά και για την ενδιάμεση επανεξέταση, παρέθεσε στην τοποθέτησή της η Προϊσταμένη της Ε.Υ.Δ. Ηπείρου κ. Εύη Παπανικολάου.
Μεταξύ άλλων ανέφερε:
Το Πρόγραμμά ΗΠΕΙΡΟΣ έχει προϋπολογισμό σε όρους δημόσιάς δαπάνης 426,1 εκ € εκ των οποίων 362,2 εκ.€ αφορούν την Κοινοτική Συνδρομή και 63,9εκ.€ αφορούν την Εθνική Συμμετοχή.
Ο προϋπολογισμός κατανέμεται :
61% για υποδομές,
26% για κοινωνικές δράσεις και
13% για επιχειρηματικότητα
Σε ότι αφορά την κατανομή των πόρων ανά Ταμείο, το 26% προέρχεται από του ΕΚΤ+ και 74% από το ΕΤΠΑ
Όσον αφορά στους τομείς του Προγράμματος ανά Στόχο Ευρωπαϊκής Πολιτικής:
Η έρευνα και η καινοτομία αντιστοιχεί στο 12,5 % του συνολικού Π/Υ του Προγράμματος
Η ενέργεια, το περιβάλλον και η κλιματική αλλαγή αντιστοιχεί στο 20,7%
Η διασύνδεση και η κινητικότητα αντιστοιχεί στο 9%
Η Κοινωνική συνοχή αντιστοιχεί στο 39,5 %
Η ολοκληρωμένη χωρική ανάπτυξη αντιστοιχεί στο 18%
Αναφερόμενη στην υποβληθείσα αίτηση για την Ενδιάμεση επανεξέταση του Προγράμματος η Προϊσταμένη της ΕΥΔ, ανέφερε ότι η αναθεώρηση επηρεάστηκε από το κλείσιμο της περιόδου 2014-2020 και τα έργα που έπρεπε να μεταφερθούν στο νέο Πρόγραμμα, ενώ οι προτάσεις συνοψίζονται σε:
Περιορισμένης έκτασης τροποποιήσεις/ βελτιώσεις στη λογική παρέμβασης του Προγράμματος, λόγω επικαιροποίησης του αρχικού σχεδιασμού.
Εσωτερική ανακατανομή πόρων (επίσης περιορισμένης έκτασης) μεταξύ Ειδικών Στόχων εντός Προτεραιοτήτων για την αντιμετώπιση αυξημένων χρηματοδοτικών αναγκών. Επισημαίνεται, ότι από τις προτεινόμενες τροποποιήσεις δεν επηρεάζονται οι συνολικοί πόροι ανά Προτεραιότητα.
Διαγραφή ενός Ειδικού Στόχου, λόγω κάλυψης της σχετικής ανάγκης από άλλη πηγή χρηματοδότησης, σε συνδυασμό με αυξημένες χρηματοδοτικές ανάγκες σε άλλους Ειδικούς Στόχους.
Επικαιροποίηση του συστήματος δεικτών (προσθήκη, διαγραφή/ τροποποίηση στόχου) κυρίως λόγω αλλαγών στα χρηματοδοτικά στοιχεία του Προγράμματος, την πρόοδο/ έγκριση στρατηγικών ΟΧΕ, την επικαιροποίηση του αρχικού σχεδιασμού σε ορισμένες δράσεις του ΕΚΤ+, αλλά και κατά περίπτωση αλλαγής της μεθοδολογίας μέτρησής τους.
Επικαιροποίηση των έργων Στρατηγικής σημασίας του Προγράμματος, λαμβάνοντας υπόψη νεότερα δεδομένα σε σχέση με τον αρχικό σχεδιασμό.
ΕΡΓΑ ΚΑΙ ΔΡΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΥΛΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ- ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΖΟΝΤΑΙ
Τα έργα που υλοποιούνται ή και προγραμματίζονται μέσω νέων προσκλήσεων, σύμφωνα με την Ενημέρωση της Προϊσταμένης της Ε.Υ.Δ. κατά τομέα είναι τα εξής:
Προτεραιότητα 1: Έρευνα, Καινοτομία, Επιχειρηματικότητα
Έχουν εκδοθεί 3 Προσκλήσεις ύψους 2.250.000€ (ποσοστό 4,2%) που αφορούν:
στον εκσυγχρονισμό/ αναβάθμιση/ δημιουργία ερευνητικών υποδομών δημόσιων ερευνητικών κέντρων και πανεπιστημιακών εργαστηρίων έρευνας & ανάπτυξης
στον Μηχανισμό υποστήριξης του οικοσυστήματος Έρευνας και Καινοτομίας στην Περιφέρεια Ηπείρου
στην αναβάθμιση υπηρεσιών δημόσιων φορέων με χρήση ΤΠΕ
και έχουν ενταχθεί 2 Έργα π/υ 980.988 € (ποσοστό 1,8%) που αφορούν στην προμήθεια εξοπλισμού για το Κέντρο εξατομικευμένης ιατρικής στο ΠΓΝΙ και στο Γραφείο Έρευνας και Καινοτομίας Περιφέρειας Ηπείρου (στο οποίο συνεργάζονται η Περιφέρεια, το Πανεπιστήμιο και το ΙΤΕ). Οι ΝΟΔΕ ανέρχονται σε 375.000€ (0,7%)
Στο πλαίσιο της Προτεραιότητας:
Έγινε προδημοσίευση της Πρόσκλησης «ΕΡΕΥΝΩ ΣΤΗΝ ΗΠΕΙΡΟ» (1.ι.3) π/υ 15εκ€ σχετικά με την υποστήριξη υφιστάμενων επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται η θα δραστηριοποιηθούν στην Περιφέρεια και επενδύουν στην έρευνα και καινοτομία για την ανάπτυξη ανταγωνιστικών καινοτόμων προϊόντων, μέσω συνεργασίας επιχειρήσεων με ερευνητικούς οργανισμούς
έχουμε εξειδικεύσει δυο δράσεις:
«Ενίσχυση ανοιχτών ερευνητικών υποδομών τοπικού χαρακτήρα» (1.ιι2) π/υ 4,5εκ € που δεν περιλαμβάνονται στο πολυετές σχέδιο ερευνητικών υποδομών της ΓΓΕΚ και η ανάγκη τους προκύπτει από την Διαδικασία Επιχειρηματικής Ανακάλυψης «Ανάπτυξη καινοτόμου και εξωστρεφούς επιχειρηματικότητας» «Επιχειρώ-καινοτομώ» (1ιιι1) π/υ 17εκ€ εστιάζοντας στη βελτίωση της παραγωγικότητας, ανταγωνιστικότητας, εξωστρέφειας και πράσινης μετάβασης των υφιστάμενων πολύ μικρών, μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων της Περιφέρειας, με ενίσχυση επενδυτικών σχεδίων αξιοποίησης και ενσωμάτωσης συγχρόνων τεχνολογιών, ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων.
Για την περίοδο 2021-2027 η Στρατηγική Έξυπνης Εξειδίκευσης είναι Εθνική, με περιφερειακή διάσταση, Θα ακολουθήσει σχετική εισήγηση από την πρύτανη του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Πρόεδρο ΠΣΕΚ ΗΠΕΙΡΟΥ. Έχει εκχωρηθεί στον ΕΦΕΠΑΕ συνολικό ποσό 53.106.712€ για τη διαχείριση πράξεων κρατικών ενισχύσεων του Προγράμματος.
2Α : Αειφορία, αντιμετώπιση κλιματικής αλλαγής
Έχουν εκδοθεί 10 Προσκλήσεις ύψους 56.537.311€ (76,9%).
Έχουν ενταχθεί 37 έργα π/υ 76.921.189€ (104,6%) που αφορούν στην ενεργειακή αναβάθμιση, διευθέτηση/οριοθέτηση ρεμάτων, διευθέτηση ομβρίων υδάτων, δίκτυα αποχέτευσης ακαθάρτων, πράσινα σημεία.
Από τα ενταγμένα έργα, όσον αφορά ενδεικτικά κάποιους δείκτες :
θα δημιουργηθεί δίκτυο αποχέτευσης μήκους 266χλμ που θα εξυπηρετεί 31.800 πληθυσμό
Θα αναβαθμισθούν ενεργειακά δημόσια κτίρια 35.000 τμ και θα υλοποιηθούν 4 δράσεις οδοφωτισμού
τα απόβλητα που θα συλλέγονται στα πράσινα σημεία των 7 Δήμων εκτιμάται ότι θα ανέρχονται σε 15.000 τόνους το έτος
Με τις παρεμβάσεις σε 5 ρέματα θα ωφεληθούν 7.800 άτομα
Για την Προτεραιότητα 2Α ζητήθηκα και εγκρίθηκε η δυνατότητα υπερδέσμευσης με ποσοστό 145,62% ώστε να ενταχθεί το έργο επεξεργασίας και διάθεσης λυμάτων στον οικισμό Καναλάκι (Γ προτεραιότητα) καθώς και τα έργα από την ενεργοποίηση της δράσης που αφορά στην προσαρμογή για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής
Προτεραιότητα 2Β: Βιώσιμη πολυτροπική αστική κινητικότητα
Έχει εκδοθεί 1 Πρόσκληση ύψους 8.000.000€ ( 64%) που αφορά στις παρεμβάσεις που συμβάλλουν στην βελτίωση της αστικής κινητικότητας
και έχει ενταχθεί 1 έργο π/υ 8.821.294€ (77,5%) που αφορά υποδομές αστικής κινητικότητας της στρατηγικής ΒΑΑ του δήμου Ηγουμενίτσας.
Πρόκειται κυρίως για την δημιουργία 2 χλμ υποδομών ποδηλασίας με εκτίμηση χρηστών ανά έτος 12.700 άτομα
Προτεραιότητα 3 : Υποδομές μεταφορών και οδική ασφάλεια
Έχουν εκδοθεί 4 Προσκλήσεις ύψους 9.000.000€ (23,9%) που αφορούν στην αναβάθμιση του οδικού δικτύου της Περιφέρειας και σε δράσεις οδικής ασφάλειας και έχουν ενταχθεί 3 έργα π/υ 27.858.627€ (73,9%)
εξοπλισμός της Αστυνομίας για την οδική ασφάλεια στην Περιφέρεια
καθώς και κατασκευή / εκσυγχρονισμός 10χλμ σε δυο οδικά τμηματοποιημένα έργα :
« Παράκαμψη Νικόπολης - Συγκοινωνιακά έργα ανάδειξης αρχαιολογικού χώρου Νικόπολης Περιφέρειας Ηπείρου - Β φάση»
«Ολοκλήρωση μεγάλου δακτυλίου πόλης Ιωάννινων (Κόμβος Πανηπειρωτικού Σταδίου – Κόμβος Βογιάνου)»
Προτεραιότητα 4Α : Υποδομές κοινωνικής συνοχής
Έχουν εκδοθεί 11 Προσκλήσεις ύψους 32.600.00€ (58,3%) που αφορούν σε
υποδομές προσχολικής φροντίδας ,
υποδομές φροντίδας για ευπαθείς ομάδες (κέντρα για ηλικιωμένους –για ασθενείς που πάσχουν από ψυχικές νόσους- αναβάθμιση υποδομών για ανάγκες εκπαίδευσης, θεραπευτικές παρεμβάσεις κλπ)
υποδομές και εξοπλισμό υγείας, σύμφωνα με την επικαιροποιημένη χαρτογράφηση των αναγκών
υποδομές και εξοπλισμό παιδείας, επίσης σύμφωνα με την χαρτογράφηση των αντίστοιχων αναγκών
τουριστική προβολή της Περιφέρειας Ηπείρου
επαγγελματική εκπαίδευση.
Έχουν ενταχθεί 4 έργα π/υ 5.956.133€ (10,6%) που αφορούν σε
20 ασθενοφόρα του ΕΚΑΒ και εξοπλισμό,
τεχνικό και εκπαιδευτικό εξοπλισμό για την Ανώτατη Σχολή Εμπορικού Ναυτικού στην Πρέβεζα ,
τουριστική προβολή της Περιφέρειας
4B : Κοινωνική συνοχή και ανθρώπινο δυναμικό (ΕΚΤ+)
Έχουν εκδοθεί 22 Προσκλήσεις ύψους 85.748.000€ (79,3%).
Η ΕΥΔ έχει προβεί σε προδημοσίευση Πρόσκλησης «ΑΠΑΣΧΟΛΩ ΣΤΗΝ ΗΠΕΙΡΟ» π/υ 3.5εκ€ για την ενίσχυση ΜΜΕ, με την δημιουργία νέων θέσεων εργασίας μέσω πρόληψης ανέργων με υψηλά τυπικά προσόντα, πληρώνοντας το πλήρες μισθολογικό κόστος και τις εργοδοτικές εισφορές για 18 μήνες, με την υποχρέωση διατήρησης της θέσης για επιπλέον 4 μήνες.
Ειδικότερα σε ότι αφορά τα ενταγμένα έργα:
Έχουν ενταχθεί 5 έργα κατάρτισης με δικαιούχους τα Επιμελητήρια της Περιφέρειας και την ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΩΣΗ ΔΗΜΩΝ ΗΠΕΙΡΟΥ, για την κατάρτιση περίπου 950 ανέργων.
Υλοποιείται η Δράση του Υπουργείου Παιδείας για την υποστήριξη μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες (κύκλοι: 2023-2024, 2024-2025 και 2025-2026) μέσω της οποίας έχουν ενισχυθεί έως σήμερα 273 σχολεία και πάνω από 600 μαθητές.
Υλοποιείται για 3 έτη (2022-2023, 2023-2024 και 2024-2025) η Δράση υποστήριξης παιδιών για την ένταξή τους στην προσχολική εκπαίδευση καθώς και για την πρόσβαση παιδιών σχολικής ηλικίας εφήβων και ατόμων με αναπηρία σε υπηρεσίες δημιουργικής απασχόλησης, για τη ενίσχυση περίπου 5,8 χιλ. παιδιών.
Υποστηρίζεται η λειτουργία της Μονάδας ισότιμης πρόσβασης ατόμων με αναπηρία και με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες του Πανεπιστήμιου Ιωάννινων με στόχο τους 720 ωφελούμενους φοιτητές.
Συνεχίζεται η υποστήριξη της λειτουργίας των κοινωνικών δομών που χρηματοδοτήθηκαν την περίοδο 2014-2020. Ειδικότερα, συνεχίζουμε να στηρίζουμε 10 Κέντρα Κοινότητας, 11 Κοινωνικά Παντοπωλεία (2 από αυτά με παροχή συσσιτίου), 4 Κοινωνικά Φαρμακεία, 1 δομή φιλοξενίας αστέγων, 9 Κέντρα Ημερήσιας Φροντίδας Ηλικιωμένων (ΚΗΦΗ), 2 Κέντρα Διημέρευσης - Ημερήσιας Φροντίδας Ατόμων με Αναπηρία (ΚΔΗΦ), 7 Στέγες Υποστηριζόμενης Διαβίωσης (ΣΥΔ), 3 Κέντρα Συμβουλευτικής Υποστήριξης γυναικών θυμάτων βίας και 1 Ξενώνα Φιλοξενίας Θυμάτων Βίας με συνολικό στόχο που υπερβαίνει τους 26 χιλ. ωφελούμενους.
Έχουν ενταχθεί και στελεχώνονται σύντομα 7 νέα Κέντρα Κοινότητας με στόχο να ωφεληθούν περισσότερα από 3 χιλ. άτομα.
Συνεχίζεται η υποστήριξη της λειτουργίας του Περιφερειακού Παρατηρητηρίου Κοινωνικής Ένταξης Ηπείρου.
Συνεχίζεται η υποστήριξη της λειτουργίας των 9 Τοπικών Μονάδων Υγείας (ΤΟΜΥ) με στόχο την κάλυψη περίπου 25 χιλ. ατόμων.
Συνεχίστηκε για ένα έτος (έως 31.12.2024) η χρηματοδότηση της λειτουργίας 5 δομών στον τομέα των εξαρτήσεων υποστηρίζοντας πάνω από 450 ωφελούμενους. Χρηματοδοτείται επίσης η ίδρυση και λειτουργία του «Πολυδύναμου Κέντρου για την αντιμετώπιση των εξαρτήσεων, διαδίκτυο, τυχερά παίγνια σε νέους – εφήβους» για την υποστήριξη περίπου 120 ωφελούμενων.
Υποστηρίζεται η λειτουργία 3 νέων δομών Ψυχικής Υγείας για την παροχή υπηρεσιών σε περίπου 2,3 χιλ. άτομα.
Προτεραιότητα 5 : Βιώσιμη και ολοκληρωμένη χωρική ανάπτυξη
Έχουν εκδοθεί 6 Προσκλήσεις ύψους 33.000.000€ (43,2%) όσον αφορά στη χρηματοδότηση ΟΧΕ – ΒΑΑ και έχουν ενταχθεί 3 έργα π/υ 3.417.600€ (4,5%) , δυο εκ των οποίων περιλαμβάνονται στο Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης του Δήμου Ιωαννιτών (ψηφιακές εφαρμογές έξυπνης πόλης και Κέντρο για το Παιδί (θα το επισκεφθούμε αύριο) με αναμενόμενους χρήστες ανά έτος 90 άτομα και άτομα με αναπηρία.
Επίσης ένα έργο στο Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης του Δήμου Πρέβεζας.
Στο πλαίσιο της Προτεραιότητας 5 έχουν εξειδικευτεί οι δράσεις της Στρατηγικής Βιώσιμης Ανάπτυξης των Δήμων Ιωαννιτών και Πρέβεζας.
