Στην τελική ευθεία μπαίνει η εφαρμογή του νόμου για την ανώτατη διάρκεια φοίτησης, καθώς σε λίγες ημέρες, με τη λήξη του 2025, ενεργοποιείται η δεύτερη φάση που προβλέπει τη διαγραφή χιλιάδων ανενεργών φοιτητών από τα ελληνικά δημόσια πανεπιστήμια.
Σύμφωνα με το υπουργείο Παιδείας, περίπου 280.000 φοιτητές που δεν διατηρούν ενεργή ακαδημαϊκή παρουσία αναμένεται να διαγραφούν αυτόματα στις 31 Δεκεμβρίου 2025, ενώ την ίδια στιγμή 35.000 φοιτητές αξιοποίησαν τη δυνατότητα παράτασης σπουδών που δόθηκε μέσω του νέου θεσμικού πλαισίου.
Η υπουργός Παιδείας, Σοφία Ζαχαράκη, έχει ξεκαθαρίσει ότι η συγκεκριμένη ρύθμιση δεν έχει τιμωρητικό χαρακτήρα, αλλά αποσκοπεί στη δημιουργία ενός πιο λειτουργικού και σύγχρονου πανεπιστημίου. Όπως σημειώνει, το καθεστώς των ανενεργών φοιτητών δημιουργούσε επί χρόνια προβλήματα τόσο στα Ιδρύματα, που αδυνατούσαν να προγραμματίσουν, όσο και στους ίδιους τους φοιτητές, οι οποίοι παρέμεναν εγκλωβισμένοι χωρίς ουσιαστική σύνδεση με τις σπουδές τους.
Το ισχύον πλαίσιο προβλέπει ευελιξία και εξαιρέσεις για συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες. Εργαζόμενοι φοιτητές, άτομα με σοβαρά προβλήματα υγείας, γονείς μικρών παιδιών και όσοι αντιμετωπίζουν αποδεδειγμένες κοινωνικές δυσκολίες μπορούν να λάβουν παράταση ή να ενταχθούν σε καθεστώς μερικής φοίτησης.
Ιδιαίτερη πρόβλεψη υπήρξε για φοιτητές που έχουν ολοκληρώσει τουλάχιστον το 70% των μαθημάτων ή των πιστωτικών μονάδων και συμμετείχαν σε εξετάσεις τα τελευταία δύο χρόνια, στους οποίους δόθηκε η δυνατότητα να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους εντός πρόσθετων εξαμήνων, κατόπιν αίτησης.
Από τις διαγραφές εξαιρούνται άτομα με αναπηρία άνω του 50%, ενώ προβλέπεται κατ’ εξαίρεση υπέρβαση της ανώτατης διάρκειας φοίτησης για σοβαρούς λόγους υγείας. Το μέτρο δεν αφορά τους ενεργούς φοιτητές που βρίσκονται εντός του νόμιμου χρονικού πλαισίου σπουδών.
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης, κατά το ακαδημαϊκό έτος 2023–2024 οι ενεργοί φοιτητές ανέρχονταν σε περίπου 352.000, ενώ οι συνολικά εγγεγραμμένοι ξεπερνούσαν τις 700.000, γεγονός που αναδεικνύει το μέγεθος του ζητήματος των ανενεργών φοιτητών στα ΑΕΙ.
Με τη λήξη του έτους, το υπουργείο Παιδείας εκτιμά ότι κλείνει ένας μακροχρόνιος κύκλος εκκρεμοτήτων, με στόχο ένα δημόσιο πανεπιστήμιο με σαφείς κανόνες, ακαδημαϊκή συνέπεια και ουσιαστική αξία των πτυχίων.
