Πολλές φορές, όταν αισθανόμαστε την ανάγκη να πάμε στην τουαλέτα, ο οργανισμός μας μάς προειδοποιεί εγκαίρως, δίνοντάς μας την ευκαιρία να ανταποκριθούμε, χωρίς να υπάρξει κάποιο απρόοπτο “ατύχημα”. Αυτό συμβαίνει ακόμα και κατά τη διάρκεια του ύπνου. Πολλές φορές όμως, ο μηχανισμός αυτός διαταράσσεται από διάφορους λόγους, κυρίως λόγω ηλικίας. Η εξασθένηση του βασικού, μυϊκού συστήματος, που περιλαμβάνει τους πυελικούς μύες, μπορεί να υποστεί βλάβη, η οποία μπορεί να διορθωθεί με προληπτικά μέτρα, φαρμακευτική αγωγή ή ακόμα και χειρουργική επέμβαση.
Οι μύες του πυελικού συστήματος παίζουν σημαντικό ρόλο στη στήριξη της ουροδόχου κύστης, της μήτρας και του ορθού. Είναι υπεύθυνοι για τη σωστή λειτουργία του ουροποιητικού και του εντερικού συστήματος.
Οι κύριες ομάδες μυών περιλαμβάνουν:
Τον λαγονοκοκκυγικό μυ:
Αποτελείται από τους υπομύες: λαγονοορθικός (puborectalis), λαγονοκοκκυγικός (pubococcygeus) και ηβοκοκκυγικός (iliococcygeus).
Στηρίζει τα πυελικά όργανα και συμβάλλει στον έλεγχο της ούρησης και της αφόδευσης.
Τον κοκκυγικό μυ:
Βρίσκεται πίσω από τον λαγονοκοκκυγικό μυ και παρέχει επιπλέον στήριξη στα όργανα.
Τους μύες του ουρογεννητικού διαφράγματος:
Υποστηρίζουν την ουρήθρα και τον κόλπο (στις γυναίκες) ή τον προστάτη (στους άνδρες).
Συμβάλλουν στον έλεγχο της ούρησης.
Μύες του έσω και έξω σφιγκτήρα του πρωκτού:
Ελέγχουν την αφόδευση.
Ο σφιγκτήρας της ουρήθρας:
Ελέγχει τη ροή των ούρων.
Άλλοι μύες:
Ο πυραμοειδής μυς (Piriformis), που βοηθά στη σταθερότητα και την κίνηση του ισχίου.
Ο εσωτερικός θυροειδής μυς (Obturator internus), που παίζει ρόλο στην εξωτερική περιστροφή του μηρού.
Λειτουργίες των μυών του πυελικού εδάφους:
Στήριξη των πυελικών οργάνων
Έλεγχος της ούρησης και αφόδευσης
Σεξουαλική λειτουργία
Οι πυελικοί μύες συνεργάζονται και με άλλες μυϊκές ομάδες για τη σταθερότητα της λεκάνης και της σπονδυλικής στήλης.
Μέθοδοι ενδυνάμωσης των μυών και αντιμετώπισης της ακράτειας:
Ασκήσεις Kegel:
Ενδυναμώνουν τους μύες του πυελικού συστήματος με τακτική εκτέλεση ασκήσεων σύσφιγξης και χαλάρωσης.
Εντοπίζουμε τους σωστούς μύες που χρησιμοποιούνται, για να σταματήσουμε την ούρηση. Συμπιέζουμε για 5 δευτερόλεπτα και χαλαρώνουμε για άλλα 5. Επαναλαμβάνουμε την άσκηση 10-15 φορές, 3 φορές την ημέρα.
Βιοανάδραση (Biofeedback):
Χρησιμοποιεί ειδικές συσκευές για την παρακολούθηση της δραστηριότητας των μυών.
Εφαρμόζονται ηλεκτρόδια ή μικροαισθητήρες στο δέρμα, στον κόλπο (για γυναίκες) ή στο ορθό (για άνδρες), καταγράφοντας τη δραστηριότητα των μυών του πυελικού εδάφους.
Προληπτικά μέτρα:
Αποφυγή βαριών ασκήσεων
Διακοπή καπνίσματος
Χρήση κατάλληλου εξοπλισμού στο σπίτι, όπως υποσέντονα https://akratia.gr/molicare-store/yposentona.html ή πάνες ακράτειας για ηλικιωμένους https://akratia.gr/ και ενήλικες.
Καθημερινές δραστηριότητες για βελτίωση της κατάστασης:
Φυσιοθεραπεία για τη χαλάρωση και σωστή λειτουργία των μυών
Διαφραγματική αναπνοή για μείωση της έντασης
Διατάσεις και ήπιες ασκήσεις, όπως στάσεις γιόγκα (π.χ. "παιδική στάση")
Φαρμακευτική αγωγή για σοβαρές μορφές ακράτειας, με μυοχαλαρωτικά ή αντιφλεγμονώδη